Uitstralingspijn is pijn die gevoeld wordt op een andere plaats dan de plaats van oorsprong. Bij mensen is dit fenomeen welbekend. Meestal gaat het om uitstralingspijn naar een been. Dit wordt ook wel ischias genoemd, verwijzend naar de nervus ischiadicus: de grote heupzenuw die vanuit de lage rug tot in het been loopt. Als deze zenuw ter hoogte van de lage rug, bij de wortel bekneld raakt, kan het symptomen veroorzaken in het been. Sommige mensen beschrijven een tintelend gevoel, of gevoelloosheid. Maar het kan ook hevige pijnscheuten veroorzaken, of neurologische klachten zoals zwakte en verlamming.
Figuur: beknelling van de zenuwwortel door een discus hernia, ofwel uitpuiling van een tussenwervelschijf.
Komt uitstralingspijn ook voor bij honden?
Ja, vaak zelfs. Er zijn verschillende benamingen voor, zoals nerve root entrapment of impingement, pinched nerve, zenuwbeknelling, radiculair syndroom. Deze namen beschrijven allemaal hetzelfde: een beknelde zenuwwortel.
Er zijn veel overeenkomsten tussen mensen en honden wat dit betreft, al kunnen we een hond niet vragen hoe het voelt. Lage rugklachten komen bij honden ook veel voor, hoewel dit niet erg bekend is. Naast symptomen als moeilijk overeind komen, moeite of pijn bij het springen en stijfheid in de achterhand, kan een lage rugprobleem ook bij honden uitstralingspijn veroorzaken. Soms staat de hond dan ineens met een poot omhoog, alsof hij in iets scherps is gaan staan. De klachten kunnen ook meer chronisch en intermitterend (soms wel, soms niet) zijn. De hond loopt dan soms kreupel of ontlast een poot. Het is dan vaak lastig om de oorzaak te achterhalen.
Uitwendig is uitstralingspijn bij een hond niet te onderscheiden van kreupelheid. De oorzaak van kreupelheid ligt in de poot zelf, bijvoorbeeld een gescheurde kruisband in de knie, heupdysplasie, artrose van een van de gewrichten of een verrekte band of spierscheur. Deze oorzaken moeten dan ook eerst uitgesloten worden. Een lichamelijk orthopedisch en neurologisch onderzoek door een dierenarts met expertise in pijn-/ en bewegingsklachten is dan ook onontbeerlijk.
Foto: Deze hond ontlast de achterpoot volledig vanwege uitstralingspijn. Uitwendig is dit niet te onderscheiden van een oorzaak in de poot zelf, zoals een gescheurde kruisband in de knie.
Wat vaak opvalt bij uitstralingspijn is dat de poot vooral wordt ontlast als de hond stilstaat, en juist minder als hij loopt. Bij een orthopedisch probleem is dit vaak omgekeerd. Een oorzaak in de wervelkolom laag in de nek kan tot uitstralingspijn in een voorpoot leiden. De hond ontlast dan een voorpoot, of tilt af en toe een voorpoot op zonder aanleiding.
Hoe wordt uitstralingspijn behandeld?
Uitstralingspijn wordt behandeld door het onderliggende probleem aan te pakken. In de lage rug is wervelinstabiliteit (lumbosacrale instabiliteit en stenose) de meest voorkomende aandoening. Hierbij verzakt het heiligbeen en kan de tussenwervelschijf uitpuilen (discus hernia). Deze tussenwervelschijf drukt op de zenuwwortel, die hierdoor geïrriteerd of bekneld raakt. Lage rug instabiliteit is goed te behandelen met orthomanuele therapie, waarbij de stand van het heiligbeen wordt gecorrigeerd en de druk afneemt. De lage rugpijn herstelt meestal binnen twee weken, maar herstel van een beknelde zenuw duurt langer, namelijk 2 tot 3 maanden. Ook bij mensen is bekend dat uitstralingspijn lang kan duren en moeilijk te bestrijden is met pijnstilling. Soms combineren we verschillende soorten pijnstillers en ontstekingsremmers, en ook bestaat er een pijnstiller specifiek tegen zenuwpijn voor honden.
Zie ook: